zaterdag 21 juli 2012

Werelden

Eén van onze gasten is een gepensioneerde leraar. Hij vertelt.

"Je kunt je niet voorstellen hoe graag ik een auto wilde hebben. Het was in de jaren 70. Ik verdiende mijn eerste geld en bestelde een trabant. Je kwam op een wachtlijst. Na 2 jaar mochten we hem ophalen. Ik nam iemand mee met verstand van auto's, ik wilde geen kat in de zak kopen. Dat de deuren goed sloten en niet uit hun sponningen zouden vallen, of hoe zeg je dat. Bij de fabriek stonden mosterdgele exemplaren. Spuuglelijk. Er was geen keus behalve mosterdgeel. Voor jou 10 anderen. Dus nam je wat er was. Je reed trots als een idioot naar huis."

[Mijn vader kocht in 1973 een wijnrode Caprice Classic. Een kapitalistische daad. Zelfs in het rechtse Heemstede was het ongehoord om te laten zien wat je je kon veroorloven. Er was politiek correcte afkeer van Amerika en politiek correct begrip voor de DDR en de Sovjet-Unie door sigarenrokende salonsocialisten zoals André van der Louw en Marcel van Dam die geen notie hadden van wat het was om in onvrijheid te leven. Opportunistische utopisten die elke week in de Herenclub zwolgen in hun eigen gelijk. Mijn vader had daar geen begrip voor.]

"Het was in dezelfde tijd dat we telefoon kregen. Wat hebben we moeten leuren bij de gemeente om ze zover te krijgen. Alles moesten we zelf betalen. Telefoonpalen, kabels, de graafwerkzaamheden. We waren met zijn drieën. De dokter, de bloemenman en wij."

[Als ik mij verveelde ging ik de hele middag 002 luisteren. Bij de volgende toon is het 14 uur 50 minuten en 10 seconden (piep). Op dinsdag viel AVRO's Televizier in de bus die ik na school 3 uur lang ging lezen.]

Oost-Europeanen die geteisterd werden door het communisme laten geen kans voorbij gaan om gevraagd en ongevraagd tegen Westerlingen leeg te lopen over hun absurde en pijnlijke verleden. Maar ze hebben een blinde vlek voor het verleden van hun gesprekspartners. Ze vragen er niet naar en als je begint zie je hun gedachten afdwalen. Geluk is saai. Leed is verslavend. Hoe kom je daarvan af?

Oriëntatie

Ik heb een huis gebouwd op een plek die daarvoor woest, ledig en duister was.
De kamers boven hebben de namen van de vier windstreken. De zon gaat op in Oost, achter een bergkam met bomen, draait boven een kam met bomen via Zuid naar West en gaat achter een kam met bomen onder.
Het is allang licht als de zon verschijnt en nog lang licht als de zon achter de berg is verdwenen. Een volgspot die met strijklicht het uitzicht bepaalt naar het Noorden. Breslau. De Baltische zee. Finland. Spitsbergen.
Een vallei in het midden van Europa. Te oostelijk om bij het Westen te horen en te westelijk voor het Oosten. Niemandsland dat van Polen is, dat van Duitsland was, dat van Tsjechoslowakije was, dat van de Ottomanen was, dat van de Tataren was.
De desinteresse is voelbaar. Het oog van de orkaan, waar niets gebeurt. Iemand moet het hebben.
De navel van Pangea, toen Newfoundland nog verbonden was met Scheveningen.
Hier had een Tyrannosaurus Rex zijn nest, een uitkijkpost voor prooien.
De aarde smaakt naar bloed. In het bos liggen botten.
Boven ons vliegen toestellen van Praag naar Helsinki.
Gisteren was ik 8 en woonde ik in moerasland bij de Noordzee. Vandaag ben ik in het midden van mijn leven heb vrouw en kinderen. Morgen ben ik verbaasd waar iedereen gebleven is.
Ik probeer sporen achter te laten. Voldoende gewicht te hebben om mijn voet in het zand te drukken.

dinsdag 17 juli 2012

Koffiedik

De burgemeester, de nachtburgemeester en de burgemeester in oorlogstijd maken een ronde over het feestterrein. Geen reden tot bezorgdheid, de podia zien er solide uit. We hebben er alles aangedaan om er een waar volksfeest van te maken. De boog kan niet altijd gespannen zijn. Er zijn renpaarden en er zijn werkpaarden. Als u zegt dat u er weinig vertrouwen in heeft dan zijn dat uw woorden. De weergoden werken nog niet mee, het komt met bakken uit de hemel. Maar dat mag de pret niet drukken. Een waar feestvierder laat zich niet door wat gemiezer uit het veld slaan. Je hebt onderkoeling en je hebt uitdroging. En bovendien bestaan er geen weergoden. En geen goden. En geen god. What you see is what you get. Er komt ook nog een heel belangrijk persoon, maar dat is geheim. Daar kan ik echt niks over zeggen. Hier geldt een embargo. Ja het zou kunnen dat die meeloopt. Ja het zou kunnen dat die onaangekondigd verschijnt. Ja het kan dat die niet komt. Het is koffiedik kijken. En dan stel ik nu voor, waarde collega's, dat we ons preventief gaan volgooien, nu het nog kan.

woensdag 4 juli 2012

Politicus

In Heemstede zijn nog winkels waar de tijd stilstaat. Dat valt op omdat het dorp sinds de jaren 90 overspoeld is met trendy zaken voor dames. Kleding en hippe interieurdingetjes met een korte gebruiksduur. Elke derde dinsdag van de maand is het grofvuildag. Dan staan al deze hippe dingetjes 2 jaar later verschoten te wachten op Turk of Pool, die bij het krieken van de dag afgedaald zijn uit hun galerijflats in Schalkwijk.
Op de Zandvoortselaan is zo'n winkel. In electronische gebruiksartikelen.
Gloeilampen, broodroosters, waterkokers, straalkachels. De eigenaar ken ik al 35 jaar. Hij kent mij niet. Hij heeft een afstandelijke hoffelijkheid die niet samengaat met belangstelling voor het individu. 35 jaar geleden was hij al oud, terwijl hij toen mijn leeftijd gehad moet hebben. De prijzen liegen er niet om. Een beetje broodrooster moet 50 euro kosten. Joost mag weten wat de eigenaar beweegt om steeds maar weer het loopje van 'achter' naar de winkel te maken.

Ik vraag hem of hij nog broodroosters verkoopt met zijkleppen, van Princess meen ik mij te herinneren. Als door een wesp gestoken zegt de man dat die van Inventum waren, en dat die alleen nog in 2ehands winkels te krijgen zijn. Op marktplaats, vraag ik. Nee, in de Kleine Houtstraat, bijt hij mij toe.

Mijn zoon is bij de deur blijven staan en doet die open en dicht, omdat hij niet snapt waar dat belletje de hele tijd vandaan komt.

Ik bedank de man voor de tip.
Dit is geen verkoper maar een politicus. De winkel is een daad van verzet.

maandag 2 juli 2012

Rolverdeling

"De genotsgoeroe en de prestatienazi vechten elkaar de tent uit. Allebei denken ze aan de lezer. De eerste wil hem aan het lachen maken, maar vergeet naar de winkel te gaan om pen en papier te kopen. De tweede is zo gründlich en pünktlich dat hij de wilde alpenweide der inspiratie in zijn ijver verandert in een schrijnende monocultuur.
Het lijkt alsof de genotsgoeroe de luie flikker is, maar dat is gezichtsbedrog.
De prestatienazi is lui omdat het een machine is, hoewel hij zich graag voor zijn prestaties op zijn schouders laat slaan.
Het leven begint en eindigt bij de goeroe.
De nazi is de kip-zonder-kop, de werkbij, waar je niet naar moet luisteren, omdat hij alleen maar nabouwt wat hij bij de kapper hoort en op de tv ziet. De dingen die hij zegt zijn een copie van een copie van een copie. Hij is een hoer die door duizenden penissen is genomen en pretendeert zich te herinneren welke penis op dinsdag 24 maart, vlak na twaalven in haar binnendrong. Hij denkt met zijn vagina, dus dat wordt niks.
De goeroe heeft gevoel voor humor, maar is vergeetachtig. Hij staat open voor verrassingen, maar struikelt daardoor over stoeptegels. Hij is gericht op de kosmos, de grote lijnen, de verbanden die de betekenissen fluisteren.
De goeroe zit op een terrasje achter een pint naar de lekkere wijven te kijken, terwijl de nazi naar de bonnetjes staart of hij niet wordt opgelicht. De goeroe heeft het veld met wilde bloemen ontdekt. De nazi heeft de bosmaaier al gepakt en verjaagt al het wilds zwaaiend en zwetend. De goeroe haart zijn zeis en betast het veld met elke slag, maar je moet niet verbaasd staan als hij een kwartier later een dutje ligt te doen, want werken vindt hij saai.
De kunst is om de productiedwang (het domein van de nazi) niet te laten winnen van de goeroe, die het liefst de hele dag in zijn eentje zit te glimlachen om zijn geniale invallen. De nazi moet er op letten dat de goeroe aan het werk is, en zelf niet teveel doen. Buiten op een stoel gaan zitten wachten en af en toe door het raam naar binnenkijken of Mozart nog wat doet. Bezoek afwimpelen en verkoopplannetjes bedenken.
Jeder muß seinen Platz kennen, dann klappt's."

(opgetekend door Salieri omstreeks 3 uur in de morgen, wakker gemaakt en gedicteerd door de meester)